SŁUCH. Wiele znaczeń kryje się pod tym jakże krótkim słowem. W końcu to głównie za pośrednictwem słuchu nowonarodzone dzieci poznają świat, budują w swojej głowie tak zwany Językowy Obraz Świata, nazywają rzeczy, ludzi, istoty. Wydolny słuch jest warunkiem koniecznym w procesie nabywania mowy, jest także niesamowicie ważny w relacjach społecznych.
Dzięki niemu człowiek może odbierać różne dźwięki, słuchać bądź tworzyć muzykę.
A co dzieje się w przypadku, gdy nie wszystko słychać? O tym jak również o profilaktyce słuchu dowiedzie się Państwo w dalszej części niniejszego artykułu.
Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia 2,5 mln ludzi na całym świecie ma problemy ze słuchem, szacuje się, że do roku 2050 aż 1 na 4 osoby będzie miała zaburzenia słuchu. Z kolei co najmniej 700 milionów osób będzie wymagała opieki zdrowotnej związanej z niedosłuchem, w tym również zaopatrzenia w aparaty słuchowe bądź innego rodzaju protezy słuchowe. Z całą pewnością będzie miało to swoje społeczne jak również ekonomiczne skutki. Cytując dra. Tedrosa Adhanoma Ghebreyesusa, dyrektora generalnego WHO „Nasza zdolność słyszenia jest cenna. Nieleczona utrata słuchu może mieć druzgocący wpływ na zdolność ludzi do komunikowania się, studiowania i zarabiania na życie. Może również wpływać na zdrowie psychiczne ludzi i ich zdolność do utrzymywania relacji”. Bo czym właściwie są problemy ze słuchem? OGRANICZENIEM.
W świecie, w którym ludzie walczą ze wszelkimi ograniczeniami paradoksalnie pojawia się inne ograniczenie, któremu można w pełni przeciwdziałać poprzez odpowiednią profilaktykę słuchu. Jednakże to ograniczenie bywa bardzo często lekceważone, a konsekwencje tego bywają nieodwracalne. Osoba z niedosłuchem bardzo często czuje się wykluczona społecznie, ma problemy z odnalezieniem się w codziennych sytuacjach tj. zakupów, załatwiania spraw urzędowych, kontaktów z rodziną i przyjaciółmi, a nawet uczestnictwem w wydarzeniach społecznych czy oglądaniem telewizji. Utrata autonomii z kolei może prowadzić do obniżenia nastroju, a nawet rozwoju depresji.
W przypadku dzieci ważnym aspektem w profilaktyce słuchu są badania przesiewowe, umożliwiające wczesne wykrycie niedosłuchów jak również monitorujące stan słuchu dziecka w kolejnych etapach jego życia. Dodatkowo niezmiernie ważną kwestią jest leczenie pojawiających się u dzieci infekcji kataralnych, alergii czy kontrolowanie migdałków. Wszystkie te czynniki mogą prowadzić do przewlekłych zapaleń uszu, które to z kolei mogą przyczyniać się do osłabienia słuchu, a co za tym idzie mogą zakłócić harmonijny rozwój dziecka, sprzyjać pojawieniu się trudności w nauce.
Natomiast w przypadku osób dorosłych ważne są nie tylko regularne badania słuchu, ale także przeciwdziałanie powstawaniu zaburzeń poprzez podjęcie odpowiednich kroków jak np. leczenie stanów zapalnych uszu i zatok, unikanie hałasu- zarówno przemysłowego jak i tego rekreacyjnego (koncerty, kina, kluby, głośna muzyka w słuchawkach). Ponadto warto zwrócić uwagę na przyjmowane leki, używki, gdyż mogą one uszkadzać komórki słuchowe w ślimaku, a co za tym idzie prowadzić to trwałego uszkodzenia słuchu.
Warto tutaj również zwrócić uwagę na osoby starsze, które bardzo często ignorują sygnały świadczące o postępujących problemach ze słuchem, wpisując je w stereotyp seniora. „Bo przecież z wiekiem to wiadomo wszystko słabnie”. Oczywiście istnieje związek pomiędzy wiekiem a stanem słuchu, jednak niedosłuch w żadnym przypadku nie jest czymś co powinno być postrzegane jako norma. Wiele osób zajmujących się zagadnieniem zaburzeń słuchu podkreśla, iż istnieje bezpośredni związek pomiędzy niedosłuchem, a rozwijającą się u osób starszych demencją. Dlatego tak ważne jest by osoby starsze regularnie badały swój słuch, a w razie konieczności sięgały po specjalistyczną pomoc lekarzy bądź protetyków słuchu.
mgr Aleksandra Kowalczuk
protetyk słuchu, audiolog, logopeda